Ngành công nghiệp sản xuất đang có những bước phát triển nhảy vọt nhờ công nghệ hiện đại trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, và Nhà máy thông minh (Smart Factory) ra đời như một “công cụ” thiết yếu và đầy triển vọng. Hành trình tiến đến xây dựng nhà máy thông minh hoàn chỉnh là mục tiêu được các doanh nghiệp hướng đến nhiều nhất. Đây cũng là thách thức lớn nhất đối với ngành sản xuất.
Nhà máy thông minh là gì?
Nhà máy thông minh là một khái niệm quan trọng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Nhà máy thông minh được hiểu là một cơ sở sản xuất được số hóa và có tính kết nối cao dựa vào sản xuất thông minh.
Nhà máy thông minh (Smart Factory) là sự tiến hóa vượt bậc từ một hệ thống sản xuất tự động hóa truyền thống sang một hệ thống sản xuất được kết nối và linh hoạt – một hệ thống mà có thể kết nối và xử lý dữ liệu liên tục từ hoạt động sản xuất và kinh doanh để có thể tự học và thích nghi theo nhu cầu mới của thị trường, có sự tương tác tối ưu trong thời gian thực một cách liên tục theo cả hai chiều, từ tầng chiến lược đến tầng quản lý, tầng vận hành, tầng máy móc thiết bị, và ngược lại.
Theo Gartner, Nhà máy thông minh là khái niệm mô tả việc ứng dụng các công nghệ hiện đại khác nhau để tạo ra khả năng sản xuất siêu linh hoạt, tự thích ứng. Mô hình nhà máy thông minh giúp doanh nghiệp có cơ hội tạo ra các hình thức sản xuất – kinh doanh hiệu quả, linh hoạt, bằng cách kết nối hợp lý các quy trình, luồng thông tin giữa các bộ phận liên quan.
Theo Deloitte Insights, Nhà máy thông minh là một hình thái đại diện cho sự nhảy vọt từ một hệ thống nhà máy sản xuất tự động truyền thống sang một hệ thống có tính kết nối linh hoạt. Có thể tự tối ưu hiệu suất trên một mạng lưới có quy mô rộng hơn, tự thích ứng và học hỏi từ các điều kiện mới trong thời gian thực hoặc gần như thời gian thực, đồng thời tự vận hành toàn bộ quy trình sản xuất. Đem đến sự linh hoạt và hiệu suất cao trên toàn bộ chuỗi cung ứng nội bộ của doanh nghiệp.
Lợi ích của nhà máy thông minh
Lợi ích của việc số hóa nhà máy bao gồm những lợi ích liên quan đến lập kế hoạch, kiểm soát chất lượng, phát triển sản phẩm và hậu cần vì mỗi hoạt động đều được đánh giá và tối ưu hóa dựa trên phản hồi thực tế. Ứng dụng nhà máy thông minh mang lại những lợi ích có thể kể đến như sau:
Tối ưu hóa chi phí:
Mục đích cuối cùng của các nhà máy thông minh chính là tối ưu hóa sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, hạn chế tối đa và sửa chữa các sản phẩm lỗi, giảm thiểu chi phí nhân sự, tự động hóa các khâu sản xuất. Nhờ đó có thể giảm thiểu chi phí sản xuất.
Các thông tin về nguyên vật liệu, bán thành phẩm, thành phẩm có thể dễ dàng kiểm tra, thống kê và truy xuất nguồn gốc nhờ công nghệ hiện đại trong các nhà máy thông minh. Các số liệu về kho vận cũng được cập nhật liên tục theo thời gian thực giúp doanh nghiệp có thể kiểm soát, dự đoán và cảnh báo về số lượng sản xuất, số lượng hàng tồn kho, từ đó ban lãnh đạo có thể đưa ra các quyết định nhập/xuất hàng, lựa chọn nhà cung cấp phù hợp, giảm chi phí nguyên vật liệu và đảm bảo tồn kho an toàn.
Tăng hiệu quả sản xuất của nhà máy:
Vì sao hay nói nhà máy thông minh hoạt động hiệu quả hơn? Đối với phương pháp thủ công, sản xuất phụ thuộc rất nhiều vào con người, những quy trình này có thể bị gián đoạn bởi nhiều lý do như: thiếu hụt lao động, nhân sự nghỉ đột ngột… Ngoài ra còn có các rủi ro về vấn đề an toàn lao động.
Nhà máy thông minh hoạt động hoàn toàn dựa vào công nghệ tự động hóa để hoàn thành các quy trình vận hành, việc sản xuất lúc này ít có sự can thiệp của con người theo phương pháp truyền thống. Từ đó thúc đẩy quá trình sản xuất nhanh hơn và tiết kiệm hơn. Thay vì phải thường xuyên thực hiện các thao tác thủ công nhàm chán, nhân sự có thể được giải phóng, tham gia các hoạt động đào tạo để nâng cao năng lực và kiến thức, tạo ra nhiều giá trị khác thiết thực hơn cho doanh nghiệp.
Nâng cao năng lực cạnh tranh:
Một lợi thế không thể không kể đến của các nhà máy thông minh là giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị trường. Khi doanh nghiệp đã đạt đến trình độ sản xuất hiệu quả, bao gồm các tiêu chí nhanh hơn, nhiều hơn, thông minh hơn và tiết kiệm nhiều khoản chi phí hơn so với đối thủ sẽ giúp doanh nghiệp cho ra được nhiều sản phẩm chất lượng với ít tài nguyên ban đầu, từ đó mang đến sự hài lòng cho khách hàng và khiến cho sản phẩm của doanh nghiệp trở nên có giá trị vượt trội trong một thị trường đông đúc.
Đảm bảo chất lượng sản phẩm:
Việc xây dựng các nhà máy thông minh nhằm dự đoán và phát hiện sớm các lỗi về chất lượng có thể xảy ra từ mỗi công đoạn, xác định chính xác được các nguyên nhân gây ra lỗi (do con người, máy móc, nguyên vật liệu hay môi trường sản xuất kém). Đây chính là một đặc trưng điển hình của các nhà máy thông minh. Từ đó giúp doanh nghiệp giảm tỷ lệ phế liệu và thời gian sản xuất, tăng tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn và năng suất. Một quy trình sản xuất được tối ưu hóa chất lượng từ nguyên vật liệu đầu vào đến thành phẩm cuối cùng, sẽ cho ra 1 sản phẩm có chất lượng tốt nhất, giảm thiểu số sản phẩm lỗi ở mức thấp nhất.
An toàn và thân thiện với môi trường:
Nhà máy thông minh sẽ mang lại nhiều lợi thế về sức khỏe cho người lao động, góp phần bảo vệ môi trường bền vững. Nhà máy thông minh sẽ thay thế con người làm một số việc lặp đi lặp lại. Những hoạt động của nhà máy thông minh cũng gây tác động đến môi trường nhỏ hơn so với các quy trình sản xuất thông thường. Các máy móc hoạt động một cách tự động và chính xác góp phần giảm nguy cơ lỗi cũng như an toàn với con, giảm các rủi ro, tai nạn không đáng có, mang đến những hoạt động sản xuất an toàn và hiệu quả.
Tính năng nổi bật của nhà máy thông minh
Bên cạnh những lợi ích kể trên, một số những tính năng nổi bật của nhà máy thông minh có thể kể đến là:
- Tối ưu vận hành khi đưa ra những phân tích dự đoán để cắt giảm thời gian gián đoạn và hoạt động hiệu quả hơn.
- Trao quyền cho bộ phận vận hành một cách hữu hiệu nhờ khả năng truy cập vào các thông tin dữ liệu theo thời gian thực, cùng các công nghệ đột phá để năng cao sự an toàn và tính năng suất trong quá trình điều hành hay bảo trì.
- Nhà máy thông minh tăng khả năng giám sát từ xa, giúp nhà quản trị doanh nghiệp kiểm soát được mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà máy mà không cần phải trực tiếp ở đó. Nhà quản trị sẽ tập trung thời gian cho những việc tạo ra giá trị lớn hơn cho nhà máy, hơn là việc phải giám sát trực tiếp liên tục tại nhà máy. Không gian nhà máy thông minh sẽ nhường chỗ cho hệ thống dây chuyền máy móc và những nhân sự vận hành chính.
Bí quyết triển khai thành công mô hình nhà máy thông minh
Nhà máy thông minh là xu thế phát triển của ngành công nghiệp sản xuất. Để triển khai dự án nhà máy thông minh cần rất nhiều sự nỗ lực của doanh nghiệp. Bên cạnh vấn đề ngân sách, cơ sở hạ tầng, máy móc thiết bị… thì sự quyết tâm của Ban Lãnh Đạo cũng như tinh thần của đội ngũ nhân sự chính là yếu tố quan trọng nhất quyết định đến thành công của dự án triển khai nhà máy thông minh.
Là đơn vị có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn và chuyển đổi số cho doanh nghiệp, GESO tự hào mang đến giải pháp Quản Lý Sản Xuất 4.0, với các module mang tính đột phá nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp quản lý nguồn lực hiệu quả, nâng cao hiệu suất vận hành, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
Các tính năng của hệ thống quản trị sản xuất thông minh sẽ tự động lập kế hoạch sản xuất và phân bổ nguồn lực dựa trên các dữ liệu từ các phòng ban, tính toán được nhu cầu vật tư chi tiết ứng với từng kịch bản sản xuất, đồng thời phân tích được năng lực sản xuất thực của nhà máy để ra quyết định nhận thêm đơn hàng.
Song song với việc quản lý số lượng và tính toán tự động, giải pháp Quản Lý Sản Xuất 4.0 của GESO cho phép kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất. Sử dụng các công nghệ tiên tiến như phân tích dữ liệu tự động và quản lý Hồ sơ điện tử, các doanh nghiệp có thể đánh giá được chất lượng sản phẩm từng bước trong quy trình, từ nguyên liệu đầu vào cho đến thành phẩm cuối cùng. Điều này giúp phát hiện lỗi sớm, giảm thiểu sản phẩm lỗi và nâng cao chất lượng của sản phẩm.
Mặt khác, việc quản lý kho vận cũng trở nên đơn giản và dễ dàng hơn, khi hệ thống của GESO được tích hợp với thiết bị Handy bằng ứng dụng Barcode/QR code, giúp doanh nghiệp quản lý chi tiết các nghiệp vụ nhập xuất kho, tự động gợi ý lô hàng xuất theo phương pháp FEFO hoặc FIFO; Cảnh báo và tự động thống kê hàng hóa cận date, hàng hóa chậm luân chuyển.
Đặc biệt đối với ngành lương thực thực phẩm, hệ thống nhà máy thông minh của GESO đã đáp ứng được tiêu chuẩn ISO/HACCP của các nhà máy sản xuất quốc tế, cho phép doanh nghiệp có thể sử dụng quy trình và tiêu chuẩn đáng tin cậy để đảm bảo chất lượng và uy tín của sản phẩm, đồng thời đáp ứng các yêu cầu quốc tế và chuẩn mực trong lĩnh vực sản xuất, chế biến lương thực, thực phẩm.
Để hiện thực hóa mô hình này, các doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình cụ thể và hơn hết là đơn vị đồng hành tin cậy. Nếu doanh nghiệp của bạn đang cần tư vấn sâu hơn về nhà máy thông minh, hãy liên hệ với GESO qua hotline 0946 33 43 53 hoặc truy cập vào https://geso.us/lien-he để được hỗ trợ và demo miễn phí.